Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου 2010

Μύθοι και αλήθειες γύρω από το Ημερολόγιο ή αλλιώς... «Κακό χωριό τα λίγα σπίτια!»


Ανήμερα της 11ης Σεπτέμβρη σήμερα κι ας επιχειρήσουμε να καταρρίψουμε (όχι άλλους "Δίδυμους Πύργους" αλλά) κάποιους μύθους (κοινώς... παραμύθια) που δημιουργήθηκαν το περασμένο καλοκαίρι στο μικρόκοσμο του χωριού μας, με αφορμή την έκδοση ενός ημερολογίου!
Ας πάρουμε λοιπόν τα πράγματα από την αρχή...

Μετά από μακρές συζητήσεις (που ξεκίνησαν πέρυσι, τέτοια εποχή ακριβώς) μια παρέα φίλων και συναδέλφων αποφασίσαμε να φτιάξουμε ένα λαογραφικό ημερολόγιο-βιβλίο. Επειδή το σχέδιο ήταν κάπως τολμηρό και φιλόδοξο δεν ήταν δυνατό να αφορά το 2010 αλλά την επόμενη χρονιά. Έγιναν οι απαραίτητες συζητήσεις μεταξύ μας και οι συνεννοήσεις με το Δ.Σ. του Συλλόγου μας (κυρίως με το προεδρείο) και τέθηκαν οι βασικοί άξονες «επί τάπητος». Ενημερωθήκαμε από τον πρόεδρο και το γραμματέα του Συλλόγου ότι κάτι ετοιμάζουν και κάποιοι άλλοι συμπατριώτες μας (Μπάμπης Γκ., Βασίλης Πλ.) αλλά δεν ήταν ακόμα οι δουλειές τους έτοιμες ούτε προγραμματισμένες να εκδοθούν μέσα στο 2010 (αφού θεωρούσαμε καλό να μη συμπέσουν δύο εκδόσεις στην ίδια χρονιά), οπότε μπορούσε να προχωρήσει το ημερολόγιο! Άρα δεν ετίθετο θέμα προτίμησης στο ερώτημα ποια έκδοση πρέπει να επιλέξει ο Σύλλογος για το 2010.
Αποφασίστηκε το ημερολόγιο να έχει τη μορφή που όλοι γνωρίζετε (αφού το κρατάτε ήδη στα χέρια σας), να είναι έτοιμο στα μέσα καλοκαιριού (για να επωφεληθούμε τον ερχομό των συγχωριανών για το «Αντάμωμα») και να βγει σε 300 αντίτυπα. Ο στόχος ήταν να καλυφθεί το κόστος (που πλησίασε τις 3.000 €) με την πώληση των μισών περίπου κι από κει και πέρα ό,τι πουληθεί να είναι κέρδος για το Σύλλογο! Εξ επαγγέλματος και λόγω της συνεργασίας μερικών από μας με κάποιους εκδοτικούς οίκους (Κέδρος, Μεταίχμιο) υπάρχουν κάποιες προσβάσεις στο χώρο, τις οποίες επωφεληθήκαμε και αξιοποιήσαμε (δεν ξέρω αν αυτό είναι μεμπτό ή θεωρείται υποστήριξη και χορηγία!)!
Το παραπάνω κόστος αφορούσε αποκλειστικά και μόνο τα τυπογραφικά έξοδα που συμπιέστηκαν όσο γινόταν προς τα κάτω! Τα όποια κέρδη φυσικά θα πήγαιναν εξ ολοκλήρου στο Σύλλογο! Φαντάζομαι πως είναι αυτονόητο ότι κανείς μας δεν είχε οικονομικό όφελος από αυτή την υπόθεση! Θεωρούμε μη ηθικό να θέλει κάποιος να επωφεληθεί οικονομικά από τις δραστηριότητες ενός Συλλόγου, που προσπαθεί να μαζέψει τις συνδρομές «φασούλι το φασούλι» για να αξιοποιήσει τα χρήματα σε κοινωφελή έργα, υποκαθιστώντας την ανύπαρκτη τοπική αυτοδιοίκηση! Εννοείται βέβαια ότι όσα αντίτυπα πήραμε (και πήρε αρκετά ο καθένας μας) πληρώθηκαν μέχρι το τελευταίο (κι έτσι έπρεπε φυσικά)!
Ως προς το περιεχόμενο τώρα, η έκδοση βασίστηκε σε υλικό που επιλέχθηκε από παλιότερες εργασίες κάποιων συμπατριωτών μας (Θανάσης Π., Βασίλης Πλ., Ζωή Τσ.) και από υλικό που συλλέχθηκε με κόπο από συγχωριανούς μας και από διάφορες υπηρεσίες! Ζητήθηκε η άδεια (όπου χρειαζόταν) για τη χρήση του υλικού των προαναφερθέντων και έγινε αναφορά στα ονόματα και τις εργασίες τους όπου ήταν απαραίτητο (στον πρόλογο και στη βιβλιογραφία του ημερολογίου αλλά και όπου μπήκε μέρος της δουλειάς τους). Πιστεύουμε πως οι εργασίες τους αξιοποιήθηκαν με σεβασμό στους δημιουργούς τους και ότι μέσα από το ημερολόγιο προβάλλονται και αναδεικνύονται περισσότερο! Αλήθεια, πόσοι γνώριζαν ή θυμούνταν την εξαίρετη δουλειά του αείμνηστου Θανάση; Πόσοι από μας γνώριζαν την επίσης σπουδαία δουλειά (μια χειρόγραφη αδημοσίευτη διπλωματική εργασία) της Ζωής;
Μεγάλο μέρος του ημερολογίου καταλαμβάνει το φωτογραφικό υλικό. Καταρχήν ζητήθηκε και αξιοποιήθηκε το φωτογραφικό αρχείο του Συλλόγου, που δημιουργήθηκε με αφορμή την περσινή έκθεση στο χώρο του σχολείου και συμπληρώθηκε με όσες φωτογραφίες ακόμα μπορέσαμε να συλλέξουμε. Ζητήθηκε από συγχωριανούς να μας δανείσουν παλιές φωτογραφίες κι αφού αξιοποιηθούν για το ημερολόγιο να επιστραφούν ξανά στους κατόχους τους. Αρχές Ιουλίου που ανέβηκα στο χωριό (λίγες μέρες πριν κλείσει το περιεχόμενο του ημερολογίου) ζήτησα και πάλι φωτογραφίες απ’ όσους έτυχε να συναντήσω στο καφενείο ή αλλού! Δυστυχώς, δεν υπήρξε ανταπόκριση και οπωσδήποτε δεν μπορούσα να πιέσω κανέναν ούτε μπορούσα να γυρνάω στα σπίτια και να ψάχνω σεντούκια και σερβάντες (το ’κανα στο σπίτι μου)!
Να σημειωθεί εδώ ότι έλλειψαν γύρω στις 15 φωτογραφίες από την έκδοση γι’ αυτό και υπάρχουν κάποια κενά στο ημερολόγιο (π.χ. 200-210 σελ.). Όποιοι πάντως διέθεσαν φωτογραφικό υλικό μεμονωμένα αναφέρονται στο τέλος του ημερολογίου ως πηγές. Ίσως, εκ παραδρομής, να έγινε κάποιο λάθος και να μην αναφέρθηκε κάποιος ως πηγή υλικού (σίγουρα όχι εσκεμμένα) γιατί το τελευταίο διάστημα ήταν πολύ πιεστικό! Το ημερολόγιο έπρεπε να είναι έτοιμο στις 20 Ιούλη και μέχρι τις 10 του μήνα προσπαθούσαμε ακόμα να μαζέψουμε φωτογραφίες! Θύμα λάθους εκ παραδρομής έπεσε, για παράδειγμα, κι ο ίδιος ο πρόεδρος του Συλλόγου, στον οποίο ανήκουν οι «Διαδρομές» στο τέλος του βιβλίου (σελ. 243-246) και δεν αναφέρεται πουθενά το όνομά του (προς τιμήν του δεν ανέφερε καν το γεγονός)! Όσο για τις φωτογραφίες του αρχείου του Συλλόγου δεν μπορούσαμε να γνωρίζουμε από πού προέρχεται η καθεμιά, πολύ περισσότερο δε, ποιος φωτογράφος την έχει τραβήξει (εδώ τίθεται θέμα copyright?)!

Εν τέλει και για να κλείνουμε, έγινε μια πρώτη αξιόλογη (πιστεύουμε) προσπάθεια του Συλλόγου σ’ αυτόν τον τομέα (σίγουρα θ’ ακολουθήσουν κι άλλες) και ως πρώτη προφανώς έχει παραλλείψεις, ατέλειες, αδυναμίες, λάθη! Από τη μεριά μας δε διεκδικούμε ούτε δάφνες ούτε συγγραφικές περγαμηνές (με τις τελευταίες τουλάχιστον είχαμε μια πρότερη μικρή σχέση κάποιοι από μας). Από την άλλη ποτέ δεν προσπαθήσαμε να οικειοποιηθούμε δουλειές άλλων! Όπως αναφέρεται στο εξώφυλλο του ημερολογίου και στη βιβλιογραφία του την επιμέλεια της έκδοσης είχαμε, τη συγγραφή των εισαγωγικών κειμένων και την καταγραφή των ντοπιολαλιών-φράσεων-παροιμιών (χωρίς φυσικά να διεκδικούμε και την πατρότητα των τελευταίων)!
Η ουσία πάντως είναι πως ένας μικρός και νέος ουσιαστικά Σύλλογος (απενεργοποιημένος μέχρι πριν από δύο χρόνια) έκανε στο πολύ σύντομο χρονικό διάστημα της επαναδραστηριοποίησής του πολλά και σπουδαία πράγματα (στα οποία θα αναφερθούμε σε μια επόμενη ανάρτηση)! Ανάμεσα σ’ αυτά και η συγκεκριμένη έκδοση, κάτι που άλλοι Σύλλογοι, μεγαλύτεροι, οικονομικά εύρωστοι και με ιστορία ετών πίσω τους δεν το έκαναν ως τώρα! Ας δούμε λοιπόν τα θετικά της πρώτης απόπειρας κι ας βάλουμε πλώρη για τις επόμενες με στόχο να είναι καλύτερες! Κριτική, επισημάνσεις, συμβουλές, προτάσεις κι οτιδήποτε άλλο καλοπροαίρετο, δεκτά! Γκρίνιες, μεμψιμοιρίες κι ανέξοδη κριτική (έτσι, για να ’χουμε κάτι να λέμε) πιστεύω πως δε χρειάζονται. Ούτε το Σύλλογο πάνε μπροστά ούτε, κατ’ επέκταση, τον τόπο!
Είμαστε πολύ λίγοι γι’ αυτό και δεν περισσεύει κανείς μας! Είμαστε όλοι απαραίτητοι! Κι όπως πολύ σοφά λέει κι ο λαός μας: «Κακό χωριό τα λίγα σπίτια»! Ας μην τα λιγοστέψουμε κι άλλο, ας βρούμε τρόπους κι αφορμές να γίνουν περισσότερα...
Αυτά για την ιστορία, για να μπουν μερικά πράγματα στη θέση τους και για να διαλυθούν κάποιοι μύθοι!
Και να με συμπαθάτε αν κούρασα ή στεναχώρησα με τα γραφόμενά μου!

Υ.Γ. Προσωπικά, πιστεύω ακράδαντα σ’ αυτό που είπε πριν από μισό αιώνα ο J.F.Kennedy (ελαφρώς παραφρασμένο): «Μην ρωτάς τι έκανε ο τόπος σου για σένα, κοίτα τι μπορείς να κάνεις εσύ γι’ αυτόν»!