"Η δικαίωση του τραχανά!"

Ο τραχανάς βρίσκει και πάλι τη θέση που του ταιριάζει!

Πριν από κάμποσο καιρό διάβασα ότι σε κάποιο πολυτελές ξενοδοχείο της Αττικής φιλοξενήθηκαν Κινέζοι επιχειρηματίες στα πλαίσια προώθησης ελληνικών προϊόντων...
Στο γεύμα που τους προσφέρθηκε το πρώτο πιάτο ήταν σούπα με τραχανά Ελασσόνας και τρικαλινό τυρί (δε θυμάμαι ποιο ακριβώς)!
Οι Κινέζοι ενθουσιάστηκαν, ζήτησαν περισσότερες πληροφορίες για τον τραχανά και εκδήλωσαν ζωηρό ενδιαφέρον για να τον εισάγουν στη χώρα τους!!
Να, λοιπόν, που ο τραχανάς, επιτέλους, δικαιώνεται!!!

Δε θα ασχοληθώ με την ιστορία του, την προέλευση, τα είδη, τις συνταγές και άλλα τέτοια γενικά... Θα πω δυο λόγια για την παρασκευή του στα μέρη μου και για τη σημασία του στην ανατροφή των ανθρώπων του τόπου μου (Άκρη Ελασσόνας)...

Μια από τις σημαντικότερες καλοκαιρινές έγνοιες των νοικοκυράδων στο χωριό μας (και όχι μόνο) ήταν και η παρασκευή του τραχανά, απαραίτητο εφόδιο για το μακρύ και δύσκολο χειμώνα εκεί πάνω! Τα δύο απαραίτητα υλικά για να γίνει (στάρι και γάλα) πάντα υπήρχαν στα περισσότερα σπίτια!

Μόλις, λοιπόν, αλώνιζαν το σιτάρι απ' τα χωράφια τους (κάπου στα μέσα Ιουλίου και μετά), διάλεγαν αυτό που προοριζόταν για τον τραχανά της χρονιάς! Έπρεπε να προλάβουν να τον φτιάξουν όσο ακόμα το κοπάδι είχε γάλα, αφού απαιτούσε και κάποιο χρόνο η προετοιμασία του σιταριού (καθάρισμα, πλύσιμο, στέγνωμα, άλεσμα)...
Αν σε κάποιο σπίτι τύχαινε να μην έχουν το ένα από τα δύο (στάρι ή γάλα) το έπαιρναν απ' τους άλλους (συγγενείς, φίλους ή γειτόνους)...

Ο τραχανάς (το πληγούρι δηλαδή) έβραζε μέσα στο γάλα σ' ένα μεγάλο μπακιρένιο καζάνι (οι Ρομά γανωτήδες ήξεραν, γι' αυτό περνούσαν νωρίτερα απ' το χωριό)...
Κατά την παρασκευή του γινόταν ένα μικρό πανηγύρι σε κάθε αυλή! Μαζεύονταν κι οι γειτόνισσες (η διαδικασία απαιτεί αρκετά χέρια), από κοντά και η πιτσιρικαρία (γύρω από το καζάνι, περιμένοντας πότε θα βγεί ο τραχανάς), γνώμες διάφορες (από τις πρωταγωνίστριες κατά τη διαδικασία), σχόλια ποικίλα (γενικώς, από την ομήγυρη), καφεδάκι -και "φλιτζάνι" ενίοτε- με γλυκό του κουταλιού (στην αναμονή), άντε και κανένα τσιπουράκι (αν ξέπεφτε και κανένας άντρας στην παρέα)...
Στη συνέχεια, αφού έβγαζαν τον τραχανά από το καζάνι, τον περνούσαν από χοντρό κόσκινο και τον άπλωναν στον ήλιο για να στεγνώσει...

Από τα παιδικά μου χρόνια, θυμάμαι, πως ήταν το κυρίαρχο (χειμωνιάτικο κυρίως) "πρωινό" στα περισσότερα σπίτια του τόπου μας (μαζί -ή σε συνδυασμό- με το κλασικό γάλα)! Η πιο απλή, γρήγορη και θρεπτική σούπα! Δυο λίτρα νερό, δυο χούφτες (γλυκός πάντα) τραχανάς, ένα κομμάτι τυρί φέτα, λίγο λάδι ή βούτυρο... κι έτοιμο το πλήρες "πρωινό"!
Σε ειδικές περιπτώσεις, όταν η περίσταση (γιορτές κυρίως) απαιτούσε και κρέας στο τραπέζι, γινόταν το γιορτινό γεύμα του σπιτιού! Σε συνδυασμό με κρέας από γίδα (γίδα βραστή) ή χοιρινό (μετά τα Χριστούγεννα) μετατρέπονταν σε "επίσημο δείπνο"!
Από την άλλη, έτσι για αλλαγή στη διατροφή αλλά και για να μπορεί να μεταφερθεί εύκολα, ώστε να καταναλωθεί έξω απ' το σπίτι ως κολατσιό (στο σχολείο, στο χωράφι, στο κοπάδι...), οι νοικοκυρές έφτιαχναν την τραχανόπιτα! Από τις πιο απλές συνταγές, αλλά θέλει "μαστοριά" για να πετύχει!

Μεγαλώσαμε με τον τραχανά!
Μετά, ντρεπόμασταν να λέμε ότι μας αρέσει και ένας-ένας τον "αποκηρύξαμε"!
Όταν καταλάβαμε τη διατροφική του αξία (μαθαίνοντας πόσο υγιεινός και θρεπτικός είναι) τον εκτιμήσαμε και πάλι!
Τώρα, τον θεωρούμε delicatessen και καμαρώνουμε για "πάρτη" του!
Η ουσία είναι πως, μετά τη στροφή τα τελευταία χρόνια στα παραδοσιακά ελληνικά προϊόντα (από πεποίθηση παλιότερα, από ανάγκη πλέον), ξαναπαίρνει σιγά-σιγά κι ο τραχανάς τη θέση που του αρμόζει δίπλα στα υπόλοιπα "καλούδια" αυτού του τόπου...

[Στο slide που ακολουθεί, ένα μικρό φωτο-ρεπορτάζ παρασκευής τραχανά, βήμα-βήμα, από τις σημερινές νοικοκυράδες του χωριού μας (Άκρη Ελασσόνας)! Με ξύπνησε η μάνα μου στις 6.30΄το πρωί για να καταγράψω τη διαδικασία! Νομίζω πως άξιζε τη θυσία του γλυκού πρωινού ύπνου...]

Η δικαίωση του τραχανά!

View more presentations or Upload your own.